بعضی ویژگی های شخصیت در ارتباط با تمایل به رفتارهای بیش از حد خودخواهانه است. ممکن است یک فاصله زیاد بین خودخواهی یک خودشیفته و روان آزار (psychopath) وجود داشته باشد، اما پژوهش اخیر نشان می دهد که همه ویژگیهای منفی شخصیت از هسته تاریک یکسان برخوردارند.
خودبینی، ماکیاولیسم، رها از اخلاق، خودشیفته، استحقاق روان شناختی، روان آزاری، سادیسم (دیگرآزار)، دلبسته به خود، و کینه توزی همگی ویژگی های منفی شخصیت در روان شناسی شناخته شدند.
برخی از آنها، مانند سادیسم، بر درد افراد و رنج برای رضایت شخصی تکیه می کنند. دیگر ویژگیها، مانند خودبینی، بسادگی این معنا را می دهد که شخص احتمالا منافع خودش را قبل از هر چیز قرار می دهد.
علیرغم این حقیقت که هریک از این ویژگیهای شخصیت منفی با خویشتن- مجذوبی بیش از حد و دیگر تمایلات مشابه در درجات مختلف توصیف می شوند، آنها همگی از هسته تاریک یکسان ناشی می شوند (یعنی از بنیانِ روانشناختی یکسان برخوردارند).
بنابر این پژوهشگران از دانشگاه کپنهاگ دانمارک، دانشگاه اولم و دانشگاه کوبلنز-لاندو –هر دو در آلمان هستند- استدلال می کنند.
این پژوهشگران تصمیم گرفته اند تا این هسته تاریکی که همه ویژگیهای منفی از آن متولد می شوند را “عامل شخصیتیِ تاریک” یا “عامل دی” برای اختصار بنامند.
مطالعه محققان، نتایجی که از آن در مجله ریویو سایکولوژیکال گزارش می دهند، شامل بررسی بیش از ۲۵۰۰ شرکت کننده بود که به سوالات درباره گرایشهای رفتاری و تصمیم گیری، پاسخ دادند.
یک عامل منفی برای اداره کردن همه آنها
در یک نظرسنجی آنلاین، پژوهشگران از شرکت کنندگان پرسیدند تا چه حد با اظهارات گفته شده موافق یا مخالف هستند، از جمله ” سخت هست بدون دور زدن قوانین کارم را پیش ببرم،” گاهی کمی رنجاندن از جانب من ارزش است تا ببینم دیگران به تنبیهی که شایسته ی آن هستند را رسیدند.”
همچنین شرکت کنندگان گزارش دادند به دلیل آنکه گرایشی به رفتارهای پرخاشگرانه و تصمیم های تکانشی داشتند. علاوه بر آن، پژوهشگران همچنین خودمحوریِ پاسخ دهندگان و اینکه چگونه احتمالا آنها درگیر رفتارهای غیراخلاقی بودند را مورد سنجش قرار دادند.
سپس این اطلاعات بر روی نُه ویژگی شخصیتی منفی که قبلا ذکر شده بود، ترسیم کردند. بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعاتی که جمع آوری کرده بودند، محققان نتیجه گیری کردند که همه ویژگی های شخصیتی منفی از گرایش های تاریک یکسان نشات می گیرد.
ولو در اندازه های متفاوت، پژوهشگران توضیح می دهند، نُه ویژگی شخصیتی منفی همگی بر یک تمایل ریشه ای برای اولویت دادن به تندرستی، لذت، یا موفقیت خود بر دیگران قرار دارد، حتی اگر این بدان معنا باشد که سایرین برای آن رنج خواهند کشید.
پروفسور اینگو زتلر، نویسنده این مطالعه، توضیح می دهد جنبه های تاریک انسان یک مخرج مشترک دارد. او اضافه می کند که “می توان گفت همه آنها اظهاری از تمایل سرشتی یکسان هستند.”
پروفسور زتلر می گوید برای مثال، “در یک شخص معین، عامل دی غالبا می تواند خودش را به عنوان خودشیفتگی، روان آزاری، یا یکی از ویژگی های تاریک، یا ترکیبی از آنها، نشان دهد.”
نه فقط افراد دارای این “عامل شخصیتی تاریک” به دنبال منافع خودشان نسبت به منافع دیگران هستد، بلکه همچنین دلایلی می آورند که نادیده گرفتن تاثیر رفتارشان بر دیگران، خوشایند است.
،یک ابزار مفید،
وجود یک “عامل دی” در طیفی از ویژگی های منفی، همچنین مطلب دیگری را نشان می دهد –یعنی اگر شخصی دارای یکی از این ویژگی هاست، احتمال دارد سایر ویژگی های مرتیط را نیز داشته باشد.
پروفسور زتلر خاطر نشان می کند ” با ترسیم ما از مخرج مشترکِ ویژگی های شخصیتی تاریک گوناگون، بسادگی می توان معلوم کرد که شخص عامل دیِ بالایی دارد.”
او اضافه می کند” به این دلیل که عامل دی نشان می دهد چگونه یک شخص احتمال دارد درگیر رفتارِ مرتبط با یک یا چند مورد از این ویژگی ها، باشد.”
“در عمل این بدان معناست، فردی که یک رفتار بدخواهانه نشان می دهد (مانند تحقیر کردن دیگران) احتمال بیشتری وجود خواهد داشت تا همچنین شاهد فعالیت های دیگربدخواهانه( مانند فریب دادن، دروغگویی، یا دزدی)، باشیم.
معذالک، پژوهشگران مشاهده می کنند چارچوب جدیدی که آنها در مطالعه اخیر ایجاد کردند می تواند به درمانگران و سایر متخصصان کمک کند تا بهتر ویژگی های شخصیتی منفی را بفهمند و لذا استراتژی های بهتری برای توجه به آنها اراِئه نمایند.
پروفسور اینگو زتلر: “ما عامل دی را برای مثال در مواردِ خشونت شدید، یا قانون شکنی، دروغگویی، و فریب در شرکت ها یا بخش های عمومی و دولتی می بینیم. اینجا دانش درباره عامل دیِ شخص، می تواند ابزار مفیدی باشد، برای مثال، جهت سنجش احتمال آنکه شخص مجددا صدمه وارد کند یا رفتارهای آسیب رسان تری داشته باشد.
منبع: https://www.medicalnewstoday.com