جدیدترین تعریف از تصویر بدنی، شامل دو عنصر کلیدیست: یک تصویر ذهنی (شاملِ اندازه، شکل، و ظاهر)، و نگرش فرد به خویشتنِ جسمانی ( مانند افکار، احساسات و باورها درباره بدن). تصویر بدن می تواند متاثر از تعدادِ عوامل اجتماعی مانند فرهنگ، رسانه، و تعامل با خانواده و دوستان است. اغلب مطابقت می کند تا اطلاعات، افراد، و تجارب جدید را بازتاب نماید.
تصویر بدنی ناسالم یا منفی می تواند در عزت نفس پایین مشارکت داشته باشد و موجب اضطراب مداوم شود و در موارد شدید، می تواند در آسایش روزانه مداخله کند. یک متخصص سلامت روان ممکن است بتواند برای کاوش تصویر بدنی کمک کند و نگرانی هایمربوط به آن را مورد توجه قرار دهد.
تصویر بدنی مثبت در برابر تصویر بدنی منفی
بیشتر افراد تمایلِ به تغییر جنبه هایی از ظاهرشان را تجربه کرده اند. آنها ممکن است از رنگ مویشان، اندازه ی بینی، یا وجود جایِ زخم متنفر باشند. اما در بسیاری از موارد، نقص ادراک شده، اضطراب معناداری را ایجاد نمی کند و اثر کمی بر حس کلی شخص از خویشتن می گذارد. افرادی که بدنشان را سوایِ وجود عیبهای ادراک شده، می پذیرند، می توان گفت یک تصویر بدنیِ کلیِ مثبت دارند. تصویر بدنی سالم به این معنا است که شما با بدنی که دارید راحتید. این به این معنا نیست که بدنتان را بدون نقص می دانید، بیشتر به این معنا است که آن را می پذیرید و نسبت به دوست داشتن و مراقبت از آن متعهدید.
در ضمن، یک تصویر بدنی ناسالم متضمن مشغولیتی با عیب های ادراک شده است. افراد ممکن است احساسِ شرم یا حتی انزجار درباره ظاهرشان کنند. برخی ممکن است بخواهند قدشان را تغییر دهند یا بدنشان را پنهان کنند، حتی با هزینه کردن سلامتی شان.
با همه ی آنچه گفته شد، تصویر بدنی معمولا بطور شسته و رفته به دو دسته طبقه بندی نشده است. تصویر بدنی معمولا در طول یک پیوستار تجربه می شود. در زمانهای گوناگون بیشتر افراد درجات متفاوتی از احساسات مثبت و منفی درباره بدنشان را تجربه می کنند.
چگونه رسانه ها بر تصویر بدنی می توانند اثر بگذارند؟
تاثیرگذارهایی چون تلویزیون، آگهی ها، اینستاگرام و دیگر رسانه ها، همگی می توانند اثر قدرتمندی داشته باشند بر اینکه چگونه مردم به بدنشان توجه کنند. هاتوَنی می گوید: ” شما فقط مجبورید برای پنج دقیقه تلویزیون را روشن کنید تا پیام را بشنوید، اگر ما به شیوه ای معینی نگاه کنیم، می توانیم شریک زندگی ستاره ای که دور بازوی ما حلق زده است یا شغل رویایی بی نقصی، داشته باشیم. در حقیقت همه ما مجبور به خرید شامپویِ آگهی شده ایم (برای داشتن موهای مناسب)، بدست آوردن وزن مناسب، و همه ی عشق، موفقیت، و شکوهی که مایلیم دنبال کنیم!”
این پیامها ممکن است، مضر باشد چرا که استانداردهای جذابیت جسمانی که توسط رسانه ها به تصویر کشیده می شود توسط هیچکس دست یافتنی نیست. یک شخص می تواند موهایش را رنگ کند یا به یک هیکل هماهنگ تر در ورزش برسد. با وجود این، سایر ویژگیها، از قبیل ساختار چهره ای یا قد، ممکن است برای تغییر مشکل باشد. ممکن است شیوه های گران برای انجام آن لازم باشد.
پژوهش، رسانه های جمعی را با نارضایتی جسمانی در میان همه فرهنگها و جنسیتها مرتبط می داند. حتی در دوره های کوتاه استفاده، می تواند اثری داشته باشد. برای مثال یک مطالعه در ۲۰۱۸ از زنان خواست در گزارش رسانه های جمعی پیدا کنند و ،تعامل داشته باشند با فردی را که آنها از خودشان جذابتر به حساب می آورند. یک گروه کنترل همین را با اعضای خانواده انجام داد. نخستین گروه گزارش دادند که تصویر بدنی شان ۵ دقیقه بعد از تعامل، کاهش یافت، حتی اگر تصویر بدنی شان در شروع پایین بود. گروه کنترل تغییری ندیدند.
این پژوهش و دیگر پژوهشها نشان می دهد که تریبون رسانه های جمعی به خودی خود موجب تصویر بدنی ضعیف نمی شود. در عوض، به سادگی موجب می شود افراد نگاه شان را با دیگران مقایسه کنند که می تواند آسیب زا باشد. بیشتر افراد عکسهای فیلتر شده ی دوستانشان را در رسانه های جمعی می بینند، اما هر روز خودشان را به صورت فیلترنشده می بینند. آن وقت برخی نتیجه می گیرند که آنها تنها افرادی هستند که پوست لک دار و شکم گرد دارند، در حقیقت این موارد در بسیاری از افراد وجود دارد.
تصویر بدنی و جنسیت
حدود ۸۰% زنان در آمریکا از بدنشان ناراضی هستند. زنان گرایش دارند تا نگرانی بیشتری درباره ویژگیهای چهره ای، وزن، شکل بدن، سینه ها، ران و باسن گزارش دهند. زنان همجنس گرا نسبت به زنان غیرهمجنس گرا در معرض ریسک کمترِ موضوعات تصویر بدنی قرار دارند.
ضمناً ۳۴% مردان، تصویر بدنی پایینی دارند. آنها معمولاً درباره ی قد، توصیف عضلانی، و علائم کم پشتی مو، نگران ترند. مردان همجنس گرای و دو جنس گرای سه برابر مردان غیر همجنس گرای، موضوعات تصویر بدنی دارند.
اگرچه رسانه ها تاکید بیشتر بر شکل زنانگی ایده آل دارند، یک تعداد فزاینده ای از تصاویر و آکهی ها برجسته می کنند ، آنچه را که اندام مردانه ی ایده آل محسوب می شود،. بطور قابل توجهی، تمرکز زیاد بر استانداردهای جذابیت مردانگی با افزایش تعداد مردانی که تصویر بدنی منفی را تجربه می کنند، همزمان می شود. همچنین مردان نسبت به گذشته، بیشتر ترجیح داده اند تا چهره شان را از طریق جراحی زیبایی، تغییر دهند.
تصویر بدنی و سن
در کودکان ممکن است شروع ایجاد تصویر بدنیِ ضعیف تا ۶ سالگی باشد. دختران و پسران تا سن ۱۲ سالگی تصویر بدنی شان شبیه به یکدیگر است، که بعد از آن خود- ارزیابی دختران اُفت می کند .به طور کلی وقتی که بلوغ باعث تغییرات جسمانی و هیجانی می شود، رضایت بدنی بین سنین ۱۲ و ۱۵ سالگی در پایین ترین سطح قرار می گیرد.
بیشتر مطالعات درباره تصویر بدنی و سالخوردگی، بر زنان متمرکز است، گرچه مردان هم می توانند ناایمنی های مربوط به سالخوردگی را تجربه کنند. تصویر بدنی یک فرد می تواند در طی سالهای بزرگسالی نسبتاً ثابت بماند. با وجود این، ممکن است کانون نگرانی ها در طول زمان تغییر کند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ “صحبت چاقی” و “صحبت سن” را در دوره زندگی مقایسه کرد (صحبت چاقی شامل انتقاد از شکل بدن است؛ صحبت سن انتقاد از علائم پیری است). صحبت چاقی با سن کاهش می یابد، در حالیکه صحبت سن افزایش می یابد. با وجود این، بسیاری از مسن ترین شرکت کنندگان هنوز درباره وزنشان نگران بودند، و تقریباً نصفِ جوانترینِ گروه درباره ی علائم پیری نگران بودند.
تصویر بدنی و عزت نفس
گرچه تصویر بدنی و عزت نفس مرتبط می شوند اما مفاهیم مجزایی هستند. تصویر بدنی نگرش فرد را تنها نسبت به یک جنبه از خویشتن (یعنی اساساً بدن جسمانی) توصیف می کند. عزت نفس به نگاه فرد به خویشتن به عنوان یک کل مربوط است. عزت نفس متضمن یک ارزیابی از ارزش کلی فرد است و معمولاً به بدن جسمانی محدود نمی شود. با وجود این، روشی که افراد درباره بدنشان فکر و احساس می کنند، اغلب خیلی زیاد به نگاه کلی ازخودشان متصل است.
تعداد مطالعاتی که در میان گروه های سنی گوناگون انجام شده است، بطور پایدار نشان داده است که عزت نفس بالاتر با تصویر بدنی مثبت تر در ارتباط است. در ضمن عزت نفس پایین تر با تصویر بدنی منفی مربوط می شود. معهذا، پژوهش هنوز مسیر این ارتباط را روشن نساخته است. خود انتقادی زیاد که با عزت نفس ضعیف همراه است، می تواند تصویر بدنی را پایین آورد. علاوه براین، یک تصویر بدنی منفی حواس افراد را از نقاط قوت شخصی پرت می کند، منجر به عزت نفس پایین می شود. بیشتر پژوهشگران با هر دو احتمال موافق هستند.
علی رغم ارتباط قوی بین عزت نفس و تصویر بدنی، یک کاهش در تصویر بدنی فرد، لزوماً بطور متناظر موجب تغییر در عزت نفس نمی شود. اندازه ای که عزت نفس فرد بر پایه ی قطور متضاد با پایه ی باریک، ساخته می شود یک فاکتور تعدیل کننده مهم. محسوب می شود.
یک پایه ی باریک برای عزت نفس وجود دارد “وقتی که عزت نفس فقط بر یک چیز بنا شده باشد، بسته به اینکه چطور نگاه کنید یا چقدر به آن وزن دهید. با یک پایه ی باریک، عزت نفس شما خیلی بیشتر مستعد از هم پاشیدن است. “هاتوَنی توضیح می دهد” به عبارت دیگر، یک پایه ی قطور ِبرایِ عزت نفس، وقتی وجود دارد که سایر کیفیت ها، اساسِ عزت نفس شما را تشکیل می دهد. این کیفیتها ممکن است شامل شخصیت خیلی خوب، استعداد و قریحه هایتان، لبخندتان، سهم تان در جامعه، فرهنگ تان و … می شود. وقتی شما تعداد چیزهای گوناگونی دارید که برای خود ارزش قائل می شوید، نگاه تان به خود با ثبات تر، استوارتر و محکم تر خواهد بود.
اگر با موضوعات تصویر بدنی یا عزت نفس پایین در کشمکش هستید، یک درمانگر مهربان می تواند حمایت را عرضه نماید. درمان جاییست که بدون قضاوت و بدنامی به شما کمک می کند.
ترجمه: زهرا داداش
منبع: سایت گودتراپی