تروما (آسیب) جمعی: چگونه با آن مقابله کنیم.(قسمت اول)

همه حوادث آسیب ­زا، هم فردی و هم جمعی، تجربه ­های ترسناکی هستند که باعث درماندگی بزرگی برای آنهایی می­ شود که آن تجارب را متحمل شدند. آنها بطور معمول گرفتار موقعیت های تهدیدآمیز، بیماری، مرگ، بدرفتاری، یا جراحت می شوند. در حالی که همه این موارد می تواند در سطح فردی برای تنها یک شخص اتفاق بیفتد، همچنین می تواند برای افراد زیادی همزمان، روی دهد. با وجود این، ترومای جمعی بیش از همه معمولا توسط گروه های کوچکتر افراد، غالبا خانواده ها، گروه های دوستان، یا همکاران تجربه می شود.

نوع احساساتی که ترومای جمعی می تواند موجب شود و زخم هایی که به جا می گذارند، شبیه آنهایی هستند که توسط ترومای فردی متحمل می شوند. این ویژگیها را می توان در نحوه تجربه آسیب شدید و نیز روش هایی که افراد بر آن غلبه می کنند، چه به عنوان یک جامعه و چه به عنوان افراد ملاحظه نمود.

ترومای جمعی چیست؟

ترومای جمعی نتیجه یک حادثه آسیب زا در مقیاس بزرگ است که بر کل گروه هایی از افراد اثر می گذارد. می تواند در شرایطی چون فجایع طبیعی، زلزله، سیل، جنگ، شیوع بیماری، بیماری های همه گیر، حملات تروریستی، تیراندازی های مدارس و دسته جمعی، موقعیت های گروگانگیری، رکود اقتصادی و نظایر آن اتفاق بیفتد. با این حال، تروماهای جمعی همچنین می تواند بعد از حوادث آسیب زا در یک خانواده یا گروهی از دوستان، معمولا بعد از مرگ یا تصادف شدید یک عزیز، روی دهد.

همچنین تروماهای بیشماری در سراسر تاریخ تجربه شده اند که می تواند به نسل بعدی منتقل شود و  کل جوامع را عمیقا شکل دهد. برخی از قوی ترین مثال ها حوادثی مثل برده داری، هولوکاست، قحطی و چندین رخداد نسل کشی و آزار مذهبی هستند.

با وجود این، همه افراد درون گروه، بطور مساوی آسیب ندیدند. به شرایط عینی آنچه تحمل کرده اند، و نیز ظرفیت فردی انان برای مقابله با حوادث آسیب زا،  بستگی داشته است. در حالیکه برخی اعضای جمعی، بیماری، مرگ، جراحت، یا از دست دادن یک عزیز، یا کل خانواده، را مستقیما تجربه می کنند، دیگران عواقب آن را به روش های گوناگون –غیرمستقم احساس می کنند.. برخی از راه های غیرمستقیمِ تجربه ترومای جمعی، از دست دادن شغل، مشکلات مالی، یا جدایی آنی از اعضای خانواده و دوستان می تواند باشد.

علایم و  نشانه های ترومای جمعی چه هستند

جوامع و گروه هایی از مردم می توانند به چندین شیوه مختلف از تجربه های آسیب زای مشترک متاثر گردند. نشانه های هیجانی و روانشناختی ترومای جمعی با علائم ترومای شدید فردی تفاوت چندانی ندارند و معمولا عبارتند از:

• ترس
• اندوه
• افسردگی

با وجود این، جنبه مهم دیگری از تروماهای جمعی وجود دارد. حوادثی که باعث آن می شوند، می توانند برای همیشه دیدگاه یک جامعه خاص یا گروهی از مردم را تغییر دهد. درست مانند ترومای فردی که می تواند بر تصویر فرد از خود تاثیر بگذارد، ترومای جمعی می تواند از طریق نسل ها حافظه جمعی منتقل شود و نیز بر دیدگاه نسل های آینده از خودشان اثر بگذارد.

تا انجا پیش می رود که ترس جمعی و فردی بزرگتری را موجب می­ شود. می تواند عملکرد و پویایی خود گروه، روابط بین افراد درون گروه و همچنین گروه های دیگر را تغییر دهد. هم نسل آسیب دیده و هم نسل های آینده می توانند  گوش به زنگی زیادتری برای هر خطر یا تهدید بالقوه و احساسات شدیدی از آسیب پذیری را فرا گیرند. آسیب جمعی حتی می تواند بر احساس غرور ملی و قومی اثر بگذارد.

نشانه هایی که به آسیب دیدگی جمعی اشاره دارد عبارتند از:

• وحشت
• درماندگی
• گم گشتگی
• فشار روانی
• بحران وجودی
• اختلال پس از آسیب جمعی (post traumatic disorder)

ادامه دارد . . .