اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic Personality Disorder) چیست؟
اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) یک الگوی پایدار از تجربه و رفتار درونی است که با خود محوری، فقدان همدلی و احساس اغراق آمیز اهمیت دادن به خود مشخص می شود.
این اختلال از نظر عملکرد باعث اختلالات قابل توجهی در شخصیت می شود و با چندین ویژگی شخصیتی بیمارگونه دیگر همراه است. مانند سایر اختلالات شخصیت، این وضعیت بر زندگی در زمینههای مختلف از جمله روابط اجتماعی، خانوادگی و کاری تأثیر منفی میگذارد.
علائم اختلال شخصیت خودشیفته
پنج نشانه متداول خودشیفتگی عبارتند از: احساس متورم به خود، نیاز دائمی به توجه، خود محوری، عدم همدلی و اشتغال به قدرت و موفقیت. برخی از علائم مرتبط با NPD عبارتند از:
- اعتقاد به اینکه یک فرد منحصر به فرد یا خاص است و فقط باید با افراد دیگری با موقعیت مشابه ارتباط برقرار کند
- نیاز دائمی به توجه، تایید و تمجید
- احساس اغراق آمیز از توانایی ها و دستاوردهای خود
- استثمار دیگران برای منافع شخصی
- احساس رشک نسبت به دیگران، یا باور اینکه دیگران نسبت به آنها رشک می میورزند
- عدم همدلی با دیگران
- فانتزی های مداوم در مورد رسیدن به موفقیت و قدرت
- مشغولیت با قدرت یا موفقیت
- حس استحقاق و انتظار رفتار ویژه
ممکن است با جستجوی برخی از این علائم بتوانید تشخیص دهید که فردی NPD دارد یا خیر. افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته معمولاً به عنوان متکبر، مغرور، خود محور و پرافاده توصیف می شوند. از آنجایی که آنها خود را برتر از دیگران تصور می کنند، اغلب بر داشتن وسایلی که نشان دهنده سبک زندگی موفق است اصرار دارند.
تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته
تشخیص رسمی فقط توسط یک متخصص بهداشت روان واجد شرایط انجام می شود و مستلزم آن است که فرد در زمینه های مختلف دارای اختلالاتی در عملکرد شخصیتی خود باشد، از جمله حس خود بزرگمنشی ناشی از اهمیت به خود و مشکلات بین فردی همراه با مشکلات در توجه طلبی، همدلی و صمیمیت.
علل اختلال شخصیت خودشیفته
در حالی که علت دقیق آن ناشناخته است، محققان برخی از عوامل را شناسایی کرده اند که ممکن است در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند. برخی از تجربیات اولیه زندگی کمک به اختلال شخصیت خودشیفته می کند، از جمله:
- سوء استفاده یا تروما
- تحسین بیش از حد
- نبودن یک محیط تاییدکننده معتبر
- زیاده خواهی والدین
- فرزندپروری غیر قابل اعتماد
تصور میشود که ژنتیک و زیستشناسی نیز نقش مهمی ایفا میکنند، اگرچه دلایل دقیق آن احتمالاً پیچیده و متنوع است.
با وجود این تصور اغراق آمیز از خود، آنها برای تقویت عزت نفس خود به تحسین و توجه مداوم متکی هستند. در نتیجه، افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته معمولاً نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند که اغلب به عنوان یک حمله شخصی تلقی می شود.
انواع اختلال شخصیت خودشیفته
شواهدی وجود دارد که تجلی نشانه های اختلال شخصیت خودشیفته می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. برخی از محققان پیشنهاد کردهاند که حداقل دو زیرگروه قابل تشخیص وجود دارد
خودشیفتگی بزرگ منشی و آشکار با جسارت، تکبر مشخص می شوند.مبتلا به این نوع به احتمال زیاد فاقد همدلی، رفتار پرخاشگرانه، استثمار دیگران و رفتارهای نمایشی هستند.
خودشیفتگی آسیب پذیر و پنهان با حساسیت بیش از حد و حالت تدافعی مشخص می شود. افراد مبتلا به این نوع ممکن است به دنبال تایید باشند، اما در صورت عدم ارائه، از نظر اجتماعی کناره گیری می کنند. آنها همچنین ممکن است عزت نفس پایینی را تجربه کنند.
درمان
درمان روانپویشی (تحلیلی) فردی می تواند به طور موثر برای درمان اختلال شخصیت خودشیفته استفاده شود، اگرچه این فرآیند می تواند به طور بالقوه دشوار و طولانی باشد.
دارو درمانی عموماً برای تغییرات درازمدت بی اثر هستند اما گاهی اوقات برای درمان علائم اضطراب یا افسردگی استفاده می شوند.
منبع: https://www.verywellmind.com
در صورت تمایل صفحه اینستاگرام مرا با آدرس زیر دنبال کنید:
https://www.instagram.com/zahra__dadash