اختلال استرس پس از سانحه (*PTSD)یک اختلال اضطرابی شدید است که به دنبال مواجهه ی مستقیم یا غیرمستقیم با آسیب (trauma) رخ می دهد. در موارد مواجهه مستقیم نشانه های آسیبِ PTSD پس از یک موقعیتی که بطور بالقوه زندگی را تهدید می کند، (مانند یک جراحت جدی، حمله فیزیکی یا تهدید به حمله، آزار یا تجاوز) ایجاد می شود. همچنین PTSD می تواند ناشی از مواجهه غیرمستقیم با آسیب باشد. مانند “شاهد” حوادثی که زندگی دیگران را تهدید می کند، باشد یا فردِ شاهد، از یک حادثه تهدیدکننده (به ویژه حادثه ای که زندگی یک عضو خانواده یا دوستی را تحت تاثیر قرار می دهد) خبر داشته باشد، اما بطور مستقیم بر او تاثیر نگذارد. نشانه های PTSD ممکن است طی چند روز بعد از مواجهه با آسیب شروع شود یا ماه ها یا سال ها تاخیر داشته باشد. نشانه های بی حسی روانی معمولا بلافاصله بعد از مواجهه با آسیب شروع می شود. دیگر نشانه ها که اغلب طی روزها و هفته ها پس از آسیب ظاهر می گردند، شامل خاطرات آزاردهنده تکرارشونده درباره تجربه آسیب زا (flashbacks)، برانگیختگی های خودبخود (عرق کردن، تنفس سریع، ضربان قلب بالا) کابوس های تکراری، گوش به زنگی است. افراد آسیب دیده بطور فعال از موقعیت هایی که یادآور حادثه آسیب زاست، دوری می کنند، ممکن است حادثه آسیب زا را فراموش کنند، و اغلب احساسات عمیقِ جدایی و فقدان را تجربه نمایند. خلق افسرده، اضطراب، خشم، احساسات شرم یا گناه، حواس پرتی، تحریک پذیری و ازجاپریدگی اغراق آمیز ممکن است برای سال ها بعد از مواجهه با آسیب ادامه یابد. افرادِ شدیدا آسیب دیده ممکن است نشانه های روان پریشی را شامل نشانه های تجزیه ای (مانند مشکل در درک بدن یا محیط شان به عنوان “واقعی” و توهمات شنیداری و دیداری را تجربه کنند. افراد آسیب دیده ممکن است بشدت توسط نشانه ها، تحلیل روند و قادر نباشند درمحل کار، مدرسه، روابط یا دیگر زمینه های اجتماعی عمل کنند. اختلال استرس حاد (ASD) گونه ی کمتر شدیدترِ PTSD است که همه نشانه ها ظرف یک ماه بعد از مواجهه با آسیب برطرف می شود. تقریبا نیمی از افرادی که تشخیص ASD را دریافت می کنند، در نهایت دچار PTSD کامل می شوند.
PTSD چگونه درمان می شود؟
متخصصان درباره رویکردهای درمان بهینه مدتهاست که اختلاف نظر دارند. معیارهای فعلی مراقبت می تواند شامل موارد زیر باشد:
داروها، مانند ضد افسردگی ها
اشکال مختلف روان درمانی
نکته آخر
محافظت کنید و زود به دنبال کمک باشید. افرادی که آسیب را تجربه می کنند باید بهترین حامیان خود باشند. در این زمینه موارد زیر توصیه می شود:
پس از یک آسیب خودتان را به دقت زیر نظر داشته باشید.
مراقب علایم اولیه مانند اختلال های خلقی و خواب باشید.
توجه داشته باشید علائم در حال بهبودند یا در طول زمان بدتر می شوند.
بخواهید که به اعضای خانواده، عزیزان، و تیم مراقبت های سلامت گوش کنید ( آنهاکسانی هستند که مشکلات را در صورت بروز، شناسایی می کنند).
زود با یک متخصص سلامت روان که تجربه زیادی در درمان PTSD دارد، درمان بگیرید.
از خود در برابر آسیب ناشی از التهاب مزمن محافظت کنید. ثابت شده است، التهاب مزمن با درجه پایین می تواند به یک قاتل خاموش تبدیل شود که در بیماری های قلبی، سرطان، دیابت نوع ۲ و دیگر بیماری ها، مشارکت دارد.
*Post-Traumatic Stress Disorder
منابع:
https://www.health.harvard.edu/blog/psychotherapy
https://www.psychologytoday.com/intl/blog/integrative-mental-health
من زهرا داداش، دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره و دارای پروانه تخصصی از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران هستم ... 
